Tín chỉ carbon được tạo ra khi một dự án được coi là đã loại bỏ được 1 tấn khí thải nhà kính. Trồng một khu rừng có thể loại bỏ 1 tấn khí thải carbon là đủ để tạo ra tín chỉ carbon.
Tuy nhiên, tín chỉ sẽ giảm dần theo thời gian, điều đó có nghĩa là các công ty liên tục cần tạo ra những ý tưởng mới để loại bỏ khí thải. Nhiều công ty còn chuyên kinh doanh và đầu tư tín chỉ. Họ sẽ mua tín chỉ từ các công ty lớn và bán lại cho bất kỳ ai có thể cần những khoản tín chỉ đó. Khi giá carbon liên tục tăng thì giá trị của các khoản tín chỉ cũng tăng theo.
RỦI RO VÀ CƠ HỘI TRONG THỊ TRƯỜNG TÍN CHỈ CARBON
Trong cuộc đua giảm lượng khí thải carbon, các công ty đang nhận ra rằng thị trường bù đắp carbon phần lớn không được kiểm soát. Các thị trường carbon tự nguyện có một loạt các dự án được cung cấp đến mức chóng mặt. Các dự án năng lượng tái tạo luôn được ưa chuộng, tiếp theo đó là các dự án ngăn chặn lượng khí thải carbon, các dự án quản lý rừng, các dự án khí sinh học, dự án chất lượng nước. Danh sách này cứ lặp đi lặp lại, một số dự án ngày càng không liên quan đến việc giảm phát thải khí nhà kính thực tế.
Người mua và nhà đầu tư tín chỉ carbon không cần phải biết tất cả những điều phức tạp về cách thức hoạt động của các phương pháp bù đắp và cách thức phát triển các dự án. Nhưng để mua tín chỉ carbon, họ nên hiểu vòng đời tín chỉ: cách xác định, tính toán ra tín chỉ và khi nào thì tín chỉ mất giá trị. Điều đó sẽ giúp họ xác định loại, giá cả và rủi ro của các lựa chọn đầu tư sẵn có cho họ.
Ở giai đoạn đầu, cả giá và rủi ro đều rất cao, vì không có đảm bảo rằng khí thải sẽ được loại bỏ hoàn toàn. Khi dự án bắt đầu lên kế hoạch, giá giảm và các điều kiện cải thiện để kích thích sự quan tâm từ các nhà đầu tư. Giá tăng trở lại khi quá trình xác nhận, xác minh, và đăng ký diễn ra - điều này có nghĩa là rủi ro về việc không giao hàng đã giảm và đền bù chất lượng cao có khả năng cao hơn. Sau đó, giá ổn định hoặc tăng nhẹ khi rủi ro về việc đếm trùng hoặc rò rỉ tăng lên và các môi giới và nhà bán lẻ có phần chia của họ. Người mua đền bù nên nắm vững từng điểm biến động giá này. Điều này sẽ giúp họ đưa ra quyết định làm thế nào để tối đa hóa lợi nhuận đầu tư và các lợi ích khác mà tổ chức của họ nhận được từ việc mua đền bù.
AI SẼ XÁC NHẬN GIẤY PHÉP CARBON?
Nói một cách đơn giản, giấy phép carbon là những giấy phép mà chính phủ cấp để quy định việc giảm lượng khí nhà kính. Khi đủ điều kiện, chúng có thể được mua bán trên các sàn giao dịch khác nhau, nhưng chỉ các tổ chức (thường là doanh nghiệp) trong những khu vực có Chương trình Giao dịch Khí thải. Tại Hoa Kỳ, chỉ có California thực hiện chương trình giao dịch carbon do chính tiểu bang quản lý.
Điều này tạo ra nhu cầu ngày càng tăng từ các công ty muốn chịu trách nhiệm với lượng khí nhà kính mà họ tạo ra, nhưng không có thị trường chính thức để đáp ứng nhu cầu đó.
Ở đây, khái niệm về đền bù carbon xuất hiện (carbon offsets).
Đền bù carbon là việc giao dịch những giấy phép carbon trên thị trường tự nguyện. Bằng cách đầu tư vào các dự án giảm lượng khí carbon, các công ty có thể "đền bù" phần khí carbon mà họ đã phát thải.
Giấy phép đền bù không thuộc quy định của chính phủ. Chúng là một phản ứng tự nhiên đối với nhu cầu mới này.
Tuy nhiên, điều quan trọng là ai sẽ xác nhận giấy phép carbon?
Không có cơ quan quản lý chính phủ, thị trường phải tự xác minh. Trong một thị trường mới và đang phát triển, điều này mang lại nhiều sự không chắc chắn, nhưng cũng là cơ hội lớn cho bất kỳ tổ chức nào có khả năng giám sát các nhà cung cấp giấy phép carbon khác.
Khi nghe về "xác minh bên thứ ba," chúng ta có thể nghĩ đến quá trình phê chuẩn mang tính quan liêu. Đây là cách thức phổ biến của các quy định, khi chính phủ đặt ra các tiêu chuẩn và thực thi chúng thông qua các cơ quan giám sát các lĩnh vực khác nhau của thị trường. Tuy nhiên, xác minh không chỉ là về việc đáp ứng các yêu cầu quy định; nó còn liên quan đến việc đảm bảo người tiêu dùng nhận được giá trị tốt cho số tiền họ chi trả. Trong thị trường mở, trách nhiệm đảm bảo giá trị chính xác - tức là xác minh - thường rơi vào vai trò của một bên thứ ba. Bên thứ ba đó thường có ảnh hưởng lớn trong sự phát triển của thị trường rộng lớn, và thị trường carbon tự nguyện cũng không nằm ngoại lệ.
Quá trình xác minh đơn vị tính carbon là một quy trình nghiêm túc, bao gồm nhiều bước để đảm bảo tính hợp lệ của các đơn vị tính. Quá trình xác minh thường bắt đầu với các nhà phát triển dự án thực hiện các hoạt động giảm lượng carbon và tạo ra các đơn vị tính. Họ cần cung cấp bằng chứng về sự giảm lượng carbon, như dữ liệu theo dõi, báo cáo dự án và các tài liệu liên quan khác.
Khi những nhà phát triển dự án thu thập đủ dữ liệu, chúng được gửi đến một bên thứ ba xác minh, người đánh giá dữ liệu và đảm bảo rằng dự án đáp ứng tất cả các yêu cầu của tiêu chuẩn đơn vị tính carbon được chọn. Bên thứ ba cũng kiểm tra lỗi hoặc không nhất quán trong dữ liệu và xác minh độ chính xác của báo cáo dự án. Nếu bên thứ ba hài lòng rằng dự án đáp ứng đủ điều kiện, họ sẽ cấp giấy phép carbon, có thể được giao dịch trên thị trường carbon.
Trong thị trường đền bù tự nguyện, người tiêu dùng có hai lựa chọn: mua đơn vị đền bù cá nhân hoặc mua đơn vị đền bù trong một danh mục đa dạng. Các trang web như Nori và GoldStandard cho phép người tiêu dùng tự quản lý một phần lớn quá trình xác minh, lựa chọn dự án dựa trên ảnh hưởng mà họ nghĩ sẽ lớn nhất.
Trong khi đó, các thị trường đền bù khác cung cấp đơn vị đền bù nhóm lại. Bằng cách kết hợp đơn vị đền bù từ các dự án khác nhau, các công ty như Native có thể bán một loạt đơn vị đền bù trong một bộ sưu tập. Điều này giúp xác minh thông qua đa dạng - không mọi dự án sẽ thành công như nhau trong việc giảm CO2. Nhưng bằng cách mua đơn vị đền bù bao gồm nhiều dự án, nhà đầu tư có thể tin tưởng rằng những đơn vị mạnh mẽ sẽ làm mờ đi những đơn vị yếu.
Trong khi thị trường đơn vị đền bù carbon đang phát triển, có cơ hội cho các công ty xây dựng vị thế của mình như công cụ xác minh tốt nhất. Công ty nào có thể chứng minh rằng đơn vị đền bù carbon của họ góp phần vào lợi ích phát triển bền vững sẽ có một đợt nhấn nút. Bất kỳ công ty nào có thể chứng minh giảm lượng khí thải nhà kính một cách rõ ràng sẽ có thể sử dụng thành công đó để thu hút thêm nhà đầu tư vào các dự án của mình.
Trong thị trường đơn vị đền bù carbon tự nguyện, việc xác minh tốt hơn dẫn đến kết quả rõ ràng. Và trong một thế giới ngày càng nhận thức về thiệt hại môi trường, kết quả rõ ràng sẽ dẫn đến việc bán đơn vị đền bù carbon nhiều hơn. Điểm chính là một tiêu chuẩn cho các đơn vị đền bù carbon không nhất thiết phải được chính phủ cấp. Thị trường có thể và sẽ tự đặt ra các tiêu chuẩn của mình.
VẬY TÍN CHỈ CARBON LIỆU CÓ PHẢI GIẢI PHÁP THỰC TẾ ĐỂ CON NGƯỜI ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU?
Tín chỉ carbon, có thể được coi là một phương tiện thực tế để giảm lượng khí thải nhà kính trong ngắn hạn và đồng thời là một công cụ truyền thông trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Đây là một phần của nỗ lực toàn cầu để giảm ảnh hưởng của hoạt động con người đối với môi trường.
Tín chỉ carbon thực tế ở chỗ, chúng tập trung vào việc giảm lượng khí thải không thể tránh khỏi, giúp tạo điều kiện cho các tổ chức và cá nhân chịu trách nhiệm với lượng khí thải mà họ sản xuất. Bằng cách mua tín chỉ carbon, người mua có thể "đền bù" lượng khí thải của họ bằng cách đầu tư vào các dự án giảm lượng khí thải ở nơi khác. Điều này có thể bao gồm việc trồng rừng, sử dụng năng lượng tái tạo, hay các dự án tăng cường hiệu suất năng lượng.
Tuy nhiên, mặc dù tín chỉ carbon có thể giúp giảm lượng khí thải toàn cầu, nó không phải là một giải pháp tối ưu hay thay thế cho việc giảm khí thải tại nguồn gốc. Các biện pháp giảm lượng khí thải trực tiếp từ quá trình sản xuất và sử dụng năng lượng vẫn là quan trọng nhất.
Một điểm đáng lưu ý là tín chỉ carbon cũng có thể trở thành một chiêu truyền thông trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Một số quốc gia, tổ chức và doanh nghiệp có thể sử dụng tín chỉ carbon như một cách để truyền tải hình ảnh tích cực về môi trường và cam kết của họ đối với bảo vệ môi trường. Điều này có thể tạo ra ấn tượng tích cực đối với người tiêu dùng và đối tác kinh doanh, nhưng cũng đôi khi gặp tranh cãi nếu không được thực hiện đúng cách hoặc nếu chỉ là một chiêu trò truyền thông mà không có cam kết thực tế đằng sau.
Tóm lại, tín chỉ carbon có thể có giá trị trong việc giảm lượng khí thải và là một phương tiện truyền thông, nhưng cần được thực hiện và quản lý một cách công bằng và minh bạch để đảm bảo tác động tích cực và lâu dài cho môi trường và xã hội.
Bài viết được lược dịch từ các bài đăng trong carboncredits.com. Một số nội dung đã được chỉnh sửa để người đọc dễ hiểu hơn.
